Mondhygiëne bij kinderen

Van een goede en gezonde mondhygiëne hebben we ons hele leven plezier. Dus laten we onze kinderen de goede zorg voor hun gebit vroeg leren. Op die manier is mond- en gebitsverzorging net zo gewoon als wassen en haren kammen.

Een goede leerschool begint bij een goed voorbeeld. Uw gebitsverzorging is een belangrijke aanzet voor de verzorging van het gebit van uw kinderen.

Neem bijvoorbeeld uw kinderen al vanaf hun tweede jaar mee als u ons een bezoek brengt voor uw periodieke controle. Zo wennen ze al vroeg aan de geluiden, de mensen en het instrumentarium.

Kinderen die al vroeg bekend zijn met de tandheelkundige zorg en praktijk beleven de tandarts en mondhygiënist als een vriend die bijdraagt aan een goed en blijvend gezond gebit.

de tanden gepoetst worden, blijft belangrijk. Met tandplakverklikkers kun je bijvoorbeeld controleren of de tanden en kiezen goed zijn gepoetst. Deze zijn te koop bij elke drogist.

Eerste tandjes

Het is verstandig om al te beginnen met tanden poetsen zodra het eerste tandje doorkomt. Poets de tandjes één keer per dag. Gebruik een peuter-fluoride tandpasta. Deze tandpasta bevat iets minder fluoride dan volwassen tandpasta. Doorslikken van de tandpasta kan zonder problemen.

Tanden poetsen met en door peuters

Maak tandenpoetsen leuk en aantrekkelijk. Tijdens het poetsen kun je een verhaaltje vertellen, een liedje zingen of muziek aanzetten. Bedenk of zoek iets dat ongeveer twee minuten duurt; de aanbevolen duur van een poetsbeurt!

Vanaf een jaar of twee raden we aan om het gebit van uw kind twee maal per dag te poetsen. Weldra zullen ze het zelf willen doen, ook dat hoort bij opgroeien. Maar omdat ze het nog niet zo nauwkeurig kunnen, is het beter om de tanden van uw kinderen te blijven napoetsen.

Poetsen met een elektrische tandenborstel maakt het voor kinderen vaak nog leuker. Er zijn speciale elektrische tandenborstels en opzetborstels voor kinderen. Die zijn kleiner en daarom geschikt voor de kindermond.

Kinderen van vijf tot tien jaar

Kinderen vanaf vijf jaar kunnen het beste een gewone fluoridetandpasta voor volwassenen gebruiken. Poets bij kinderen tot tien jaar nog wel minimaal eenmaal per dag na. Dit geldt zowel voor poetsen met een gewone tandenborstel als met een elektrische. Met het napoetsen maak je duidelijk hoe belangrijk tanden poetsen is. Geef zelf ook het goede voorbeeld: twee maal per dag minstens twee minuten. Maak er vooral in de ochtend een familieritueel van.

Kinderen vanaf tien jaar

Oudere kinderen kunnen zelfstandig poetsen. Wel blijft het na het tiende jaar belangrijk om het tandenpoetsen te begeleiden en te controleren. Toezicht of en hoe de tanden gepoetst worden, blijft belangrijk. Met tandplakverklikkers kun je bijvoorbeeld controleren of de tanden en kiezen goed zijn gepoetst. Deze zijn te koop bij elke drogist.

Poetsinstructie

Als u de tanden van uw kinderen (na)poetst, plaats dan de tandenborstel onder een schuine hoek (ongeveer 45 graden) tegen de tandvleesrand. Oefen lichte druk uit. Maak vervolgens korte heen- en weergaande bewegingen. Blijf een aantal seconden op dezelfde plaats poetsen en schuif daarna de borstel een stukje verder. Begin bij de kiezen en ga via de tanden naar de kiezen aan de andere kant. Eerst onder, dan boven. Met een vaste volgorde leert u uw kind systematisch te poetsen. Poets ook altijd de rand van het tandvlees mee. Poets ‘s ochtends na het ontbijt en ’s avonds voor het naar bed gaan.

Kleintjes neemt u voor het poetsen op schoot of legt ze op hun rug. Zorg voor goed zicht in de mond en ondersteun het hoofd bij het (na)poetsen. Wees voorzichtig met het lipbandje in het midden onder de bovenlip en de kaak achter in de mond. Ook als nieuwe tandjes doorbreken en tijdens het wisselen kan het gebit extra gevoelig zijn. Wees voorzichtig, maar blijf doorgaan met poetsen.

Periodieke controle

Een bezoek aan de tandarts is voor kinderen niet anders dan een bezoek aan de fietsenmaker, ze willen alles meemaken. Dus waarom een peuter niet meenemen tijdens uw periodieke controle? Dat kan prima als kinderen twee of drie jaar oud zijn. Kinderen maken kennis met de medewerkers van de praktijk. Ze zien de behandelruimtes en kunnen de instrumenten van dichtbij bekijken.

Als kinderen het leuk vinden kan de tandarts of mondhygiënist zelfs even in hun mond kijken. Zo niet, dan komt dat wel een volgende keer.

Vanaf een jaar of vier is het verstandig om de kindermond periodiek te controleren.

Tanden wisselen

Kinderen wisselen hun tanden ongeveer rond hun zesde levensjaar. Een nieuwe tand zorgt ervoor dat de wortel van de melktand verdwijnt. Daarom ziet de ‘tandenfee’ alleen de melktand zonder tandwortel. De melktand raakt los en valt uit. De blijvende tand komt ervoor in de plaats.

Vaak al voor de eerste voortanden wisselen, breken de eerste blijvende kiezen door achter de laatste melkkiezen. Dat vraagt om extra aandacht. Het glazuur van de pas doorgebroken kies is erg poreus en kwetsbaar. Omdat deze nieuwe kiezen verscholen liggen, worden ze makkelijk over het hoofd gezien bij het tanden poetsen. De verzorging van deze kiezen is erg belangrijk. Poets de puntjes van de nieuwe kiezen meteen mee zodra ze zijn doorgekomen.

Omstreeks twaalf jaar breekt er opnieuw een aantal nieuwe kiezen door. Ook die zijn aanvankelijk extra gevoelig voor gaatjes. Het doorkomen van nieuwe kiezen kan gepaard gaan met pijn. Het is echter geen reden voor ongerustheid, het is een normaal verschijnsel.

Blijvende kiezen hebben een gegroefd kauw vlak. Als die groeven diep zijn, blijft daar – zelfs na goed poetsen – makkelijk tandplak in achter. Tandplak kan leiden tot tandsteen en cariës. In sommige gevallen zal de tandarts of mondhygiënist adviseren om daar een laagje op aan te brengen. Dit heet sealen.

Eet- en drinkgewoontes

Goed poetsen, napoetsen en controle door de tandarts of mondhygiënist, is geen garantie voor het voorkomen van gebitsproblemen. Het is ook belangrijk om goed te letten op wat kinderen eten en drinken. Vooral zoete en zure etensmiddelen, snoep en frisdranken veroorzaken gaatjes (cariës). Graag adviseren we om kinderen niet teveel zoete, suikerhoudende drankjes te laten drinken. En tussendoortjes als snoeptomaten, minikomkommers of snackwortels zijn veel beter voor het gebit dan snoep en koek. Stimuleer kinderen vooral na de laatste poetsbeurt voor het slapen gaan kraanwater te drinken. Ook appelsap is een zuur en suikerrijk tussendoortje.

Beperk het aantal eet- en drinkmomenten tot maximaal zeven per dag: drie keer een maaltijd en maximaal vier keer per dag een tussendoortje.
 

Scheve tanden en een beugel

Tijdens het wisselen lijkt het soms dat er ‘teveel’ tanden schots en scheef doorbreken in dat kleine mondje. Geen directe reden tot zorg. De kaak groeit nog even door, waardoor er meer ruimte ontstaat voor het blijvend gebit. Vaak komt het met de stand van de tanden uiteindelijk vanzelf goed. Mochten de tanden en kiezen elkaar toch verdringen, dan adviseren we u graag over een orthodontie- ofwel beugelbehandeling.
 

Duimzuigen

Duim-, speen- of vingerzuigen is een veel voorkomend verschijnsel bij peuters. Ook zien we kinderen die hun tong bij het slikken tussen de boven- en ondertanden drukken. Deze verschijnselen hebben uiteindelijk een negatieve invloed op de stand van de tanden. Probeer daarom kinderen vóór het doorbreken van de blijvende voortanden deze gewoontes af te leren. Of vraag de tandarts of mondhygiënist om advies.